رتبه بندی درجه حفاظت IK :
رتبه بندی IK یک استاندارد بین المللی است که نشان می دهد محصول چقدر در برابر ضربه مقاوم است. استاندارد BS EN 62262 به درجه بندی های IK مربوط می شود تا درجه حفاظت ارائه شده توسط محفظه ها برای تجهیزات الکتریکی در برابر ضربه های مکانیکی خارجی را شناسایی کند.
رتبهبندیهای IK به صورت IK و عددی از 00 تا 10 تعریف میشوند که نشاندهنده درجه حفاظتی است که توسط محفظههای الکتریکی در برابر ضربههای مکانیکی خارجی ارائه میشود.
رتبهبندیهای IK (یا رتبهبندیهای حفاظت در برابر ضربه) اکنون استاندارد بینالمللی برای محفظهای در اطراف تجهیزات الکتریکی هستند، رتبهبندیهای IK در ابتدا در سال ۱۹۹۵ توسط استاندارد اروپایی BS EN 50102 مشخص شد و بعداً در سال 1997 با IEC 60068-2-75 اصلاح شد. سپس در سال 2002 با استاندارد اروپایی EN62262 که معادل استاندارد بین المللی IEC 62262 (2002) است، پیگیری شد.
قبل از استفاده استاندارد از رتبهبندیهای IK، گاهی اوقات یک عدد سوم به رتبهبندی حفاظت از نفوذ (ردهبندی IP) اضافه میشد، به عنوان مثال IP66 (9)، این استفاده غیراستاندارد یکی از عوامل اصلی بود که منجر به توسعه استاندارد شد. این استاندارد در سال 1995 به اجرا درآمد و هرگونه استاندارد متناقضی باید در سال 1997 لغو می شد.
یک رتبه بندی IK نحوه نصب محفظه ها برای انجام آزمایشات را نشان می دهد، حتی شرایط جوی، تعداد ضربه ها (که بر اساس اندازه محفظه است) و توزیع یکنواخت ضربه ها، اندازه، سبک، ابعاد و حتی مواد انواع مختلف چکش (شیء) طراحی شده برای تولید سطوح انرژی مورد نیاز و سپس این موضوع در واحد ژول اندازه گیری می شود.
چرا محصولات دارای رتبه IK مهم هستند؟
محصولات دارای رتبه IK به ویژه در مناطق عمومی، مناطق پرتردد، محیط های تجاری و مناطقی که مستعد خرابکاری هستند، مهم هستند. اگر محصولی آسیب ببیند، این می تواند منجر به از کار افتادن محصول یا حتی از کار افتادن کامل آن خط از پروژه شود. آسیب منجر به هزینه اضافی برای تعمیر یا جایگزینی می شود. یک محصول شکسته همچنین ممکن است منجر به خطرات جانی یا آسیب های دیگر به خصوص در مکان های عمومی شود.
بنابراین، تجزیه و تحلیل خطر ضربه برای تصمیم گیری در مورد اینکه آیا به یک وسیله با رتبه IK بالا/پایین نیاز دارید، مهم است.
محصولات دارای رتبه IK بالا در مناطقی که محصولات احتمال دارد در معرض آسیب یا ضربه زیاد قرار گیرند مانند مناطق صنعتی، مناطق پرتردد، مناطق دسترسی عمومی، زندان ها، مدارس و غیره قابلیت استفاده را دارند.
در جدول ذیل به ویژگی های تست ضربه اشاره شده است:
| IK code | IK00 | IK01-IK05 | IK06 |
| Impact Energy (Joules) | * | <1 | 1 |
| Rmm (Radius of striking element) | * | 10 | 10 |
| Material | * | Polyamide 1 | Polyamide 1 |
| Mass KG | * | 0.2 | 0.5 |
| Free Fall Height M | * | * | * |
| Pendulum hammer | * | Yes | Yes |
| Spring hammer | * | Yes | Yes |
| Free fall hammer | * | No | No |
| IK code | IK07 | IK08 | IK09 | IK10 |
| Impact Energy (Joules) | 2 | 5 | 10 | 20 |
| Rmm (Radius of striking element) | 25 | 25 | 50 | 50 |
| Material | Steel 2 | Steel 2 | Steel 2 | Steel 2 |
| Mass KG | 0.5 | 1.7 | 5 | 5 |
| Free Fall Height M | 0.40 | 0.30 | 0.20 | 0.40 |
| Pendulum hammer | Yes | Yes | Yes | Yes |
| Spring hammer | Yes | No | No | No |
| Free fall hammer | Yes | Yes | Yes | Yes |
در حالی که در بیشتر موارد 10IK بسیار رضایت بخش است، برخی از محصولات به حفاظت بیشتری نیاز دارند و حتی اگر EN60068-2 تا سال 2020 کدهای بالاتر از 10IK را تخصیص نمی دهد، بیشتر برون یابی شده و مطابق با روش تست طراحی شده است، به این معنی که محصولاتی هستند که می تواند حتی امتیاز IK30 را دریافت کنند. تست مورد استفاده به عنوان تست چارپی شناخته می شود.
| Impact Protection (Ik) Classifications | |
| IK00 | Not protected |
| IK01 | Protected against the impact of 0.25 kg dropped from 56mm (0.14 joules) |
| IK02 | Protected against the impact of 0.25kg dropped from 80mm (0.2 joules) |
| IK03 | Protected against the impact of 0.25kg dropped from 140mm (0.35 joules) |
| IK04 | Protected against the impact of 0.25kg dropped from 200mm (0.5 joules) |
| IK05 | Protected against the impact of 0.25kg dropped from 280mm (0.7 joules) |
| IK06 | Protected against the impact of 0.25kg dropped from 400mm (1 joule) |
| IK07 | Protected against the impact of 0.5kg dropped from 400mm (2 joules) |
| IK08 | Protected against the impact of 1.7kg dropped from 300mm (5 joules) |
| IK09 | Protected against the impact of 5kg dropped from 200mm (10 joules) |
| IK10 | Protected against the impact of 5kg dropped from 400mm (20 joules) |
رتبهبندیهای IK میتوانند ذهنی باشند، و در اینجاست که EN 62262 شکست میخورد، زیرا سازنده در انتخاب مکان ضربهها اختیار زیادی دارد. و قطعاتی مانند لولاها و قفلها از آزمایش حذف میشوند، بنابراین مهم است که روش تست تولیدکنندگان را درک کنید زیرا رتبهبندی IK محفظهها میتواند تحت تأثیر محل اعمال ضربهها قرار گیرد. شایان ذکر است که اگر دارای رتبه IK باشد باید رتبه IP معادل را نیز داشته باشد. به عنوان مثال، اگر محفظه پس از گذراندن تست حفاظت IK06، رتبه IP66 خود را حفظ کند، میتواند به عنوان IP66 و IK06 برچسب گذاری شود.
در سال 2021، IK 11 که ارزش انرژی ضربه 50 ژول را نشان می دهد اضافه شد.
| Weight | Height | Impact energy | Test type | Class |
| 1.7 kg | 300mm | 5 Joules | Pen
dulum or drop |
IK 08 |
| 5 kg | 200mm | 10 Joules | Pen
dulum or drop |
IK 09 |
| 5 kg | 400mm | 20 Joules | Pen
dulum or drop |
IK 10 |
| 10 kg | 500mm | 50 Joules | Drop | IK 11 |
باید توجه داشت که تست IK تا رتبه های بالاتر هم انجام شده است اما مورد استفاده قرار نمیگیرد و تا سال 2022 بالاترین رتبه IK 11 میباشد.
| Weight | Height | Impact energy | Test type | Class |
| 10 kg | 625mm | 62.5 Joules | Drop | IK 12 |
| 10 kg | 750mm | 75 Joules | Drop | IK 13 |
| 10 kg | 1000mm | 100 Joules | Drop | IK 14 |
| 10 kg | 1250mm | 125 Joules | Drop | IK 15 |
| 10 kg | 1500mm | 150 Joules | Drop | IK 16 |
| 10 kg | 1750mm | 175 Joules | Drop | IK 17 |
| 10 kg | 2000mm | 200 Joules | Drop | IK 18 |
| 10 kg | 2250mm | 225 Joules | Drop | IK 19 |
| 10 kg | 2500mm | 250 Joules | Drop | IK 20 |
